مقایسه روغن موتور بنزینی و دیزلی
مقایسه روغن موتور بنزینی و دیزلی
این روغن‌ها علاوه بر روانکاری قطعات متحرک موتور، وظیفه خنک‌کنندگی، کاهش اصطکاک، جلوگیری از سایش و پاک‌سازی رسوبات داخلی موتور رو هم بر عهده دارن. اما سوالی که خیلی از راننده‌ها و صاحبان خودرو دارن اینه که آیا روغن موتورهای دیزلی و بنزینی با هم فرق دارن؟
پاسخ این سوال قطعاً بله‌ست! موتورهای دیزلی و بنزینی ساختار و نحوه احتراق متفاوتی دارن و به همین دلیل روغن‌های مخصوص به خودشون رو نیاز دارن که متناسب با شرایط کاریشون طراحی شده باشه.
روغن موتور دیزلی و بنزینی از نظر ترکیبات، میزان گرانروی (ویسکوزیته)، نوع افزودنی‌ها و مقاومت در برابر دما و فشار تفاوت‌های زیادی با هم دارن. اگه اشتباهی از روغن موتور نامناسب برای ماشینت استفاده کنی، ممکنه موتور دچار استهلاک زودهنگام بشه، مصرف سوخت افزایش پیدا کنه یا حتی به قطعات داخلی موتور آسیب برسه.
به همین خاطر، شناخت این تفاوت‌ها و انتخاب روغن مناسب برای خودروی خودت اهمیت زیادی داره. توی این مقاله، این دو نوع روغن رو از جنبه‌های مختلف بررسی می‌کنیم تا بتونی تصمیم درستی برای نگهداری از ماشینت بگیری.
تفاوت‌های اساسی بین روغن موتور بنزینی و دیزلی
اولین و مهم‌ترین تفاوت بین روغن موتور بنزینی و دیزلی، میزان مواد افزودنی و ترکیبات پاک‌کننده موجود در اون‌هاست. موتورهای دیزلی در مقایسه با موتورهای بنزینی، سوخت رو در فشار بالاتر و دمای بیشتری می‌سوزونن. به همین دلیل، میزان آلاینده‌هایی که تولید می‌کنن هم بیشتره و این آلاینده‌ها می‌تونن روی قطعات داخلی موتور رسوب کنن.
به خاطر همین موضوع، روغن موتور دیزلی معمولاً مواد پاک‌کننده و ضدسایشی بیشتری داره تا بتونه رسوبات ناشی از احتراق رو کنترل کنه و از موتور در برابر آلودگی محافظت کنه. درحالی‌که روغن‌های بنزینی نیاز به این حجم از افزودنی‌ها ندارن چون میزان آلایندگی تولیدشده در این موتورها کمتره.
دومین تفاوت مهم اینه که روغن موتور دیزلی معمولاً چگالی و گرانروی بالاتری داره. چون موتورهای دیزلی معمولاً در فشار و دمای بیشتری کار می‌کنن، به روغنی نیاز دارن که بتونه توی این شرایط پایدار بمونه و خاصیت روانکاری خودش رو از دست نده.
در مقابل، روغن موتور بنزینی رقیق‌تره و برای موتورهایی که توی دورهای بالاتر کار می‌کنن، طراحی شده. به همین دلیل، استفاده از روغن دیزلی توی یه موتور بنزینی می‌تونه باعث افزایش فشار روی قطعات و کاهش کارایی موتور بشه.
سومین تفاوت هم مربوط به کلاس‌بندی و استانداردهای ساخت روغن موتور هست. روغن‌های دیزلی معمولاً با استاندارد API C مشخص می‌شن، در حالی که روغن‌های بنزینی با API S دسته‌بندی می‌شن. این دسته‌بندی نشون می‌ده که روغن طراحی‌شده برای چه نوع موتوری مناسب‌تره و استفاده از هرکدوم توی سیستم اشتباه، می‌تونه به موتور آسیب برسونه.
عملکرد روغن موتور در خودروهای بنزینی و دیزلی
روغن موتور توی هر دو نوع خودروهای دیزلی و بنزینی، وظیفه روانکاری قطعات متحرک موتور رو بر عهده داره. اما به دلیل تفاوت‌های فنی بین این دو نوع موتور، روغن باید ویژگی‌های خاصی داشته باشه تا بتونه عملکرد مطلوبی ارائه بده.
توی خودروهای بنزینی، روغن باید به‌سرعت بین قطعات حرکت کنه و دمای موتور رو کنترل کنه. از اونجایی که موتورهای بنزینی معمولاً با دور موتور بالاتر و در بازه دمایی متعادل‌تری کار می‌کنن، روغن موردنیازشون باید توانایی حفظ خاصیت روانکاری در دماهای مختلف رو داشته باشه. علاوه بر این، این روغن‌ها باید از قطعات در برابر سایش محافظت کنن و مانع از تشکیل لجن و رسوبات بشن.
اما توی خودروهای دیزلی، روغن باید فشار و دمای بیشتری رو تحمل کنه و در عین حال، آلاینده‌هایی که از احتراق سوخت دیزل ایجاد می‌شه رو کنترل کنه. موتورهای دیزلی به دلیل نوع احتراق و نحوه کارکرد، ذرات دوده و کربن بیشتری تولید می‌کنن که می‌تونه باعث آلوده شدن روغن و کاهش کیفیتش بشه. به همین خاطر، روغن‌های دیزلی حاوی مقدار بیشتری مواد افزودنی ضدسایش، ضدخوردگی و پاک‌کننده هستن که به جلوگیری از آسیب به موتور کمک می‌کنه.
ویسکوزیته و تأثیر آن بر روغن موتور بنزینی و دیزلی
ویسکوزیته یا همون گرانروی، یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های روغن موتور محسوب می‌شه که مستقیماً روی عملکرد موتور تأثیر می‌ذاره. ویسکوزیته تعیین می‌کنه که روغن چقدر غلیظه و چطور داخل موتور حرکت می‌کنه.
توی موتورهای بنزینی، معمولاً روغن‌هایی با ویسکوزیته کمتر و روان‌تر استفاده می‌شه. این موضوع باعث می‌شه که روغن به‌سرعت بین قطعات موتور پخش بشه و اصطکاک بین اون‌ها رو کاهش بده. اما توی موتورهای دیزلی، چون فشار کاری بیشتره و دمای موتور بالاتر می‌ره، روغن باید غلیظ‌تر باشه تا بتونه یه لایه محافظ ضخیم‌تر روی قطعات موتور ایجاد کنه.
علاوه بر این، انتخاب ویسکوزیته مناسب باید بر اساس شرایط آب‌وهوایی هم انجام بشه. اگه توی یه منطقه سرد زندگی می‌کنی، روغن‌هایی با ویسکوزیته کمتر مثل 5W-30 یا 10W-40 برای موتورهای بنزینی و 10W-40 یا 15W-40 برای موتورهای دیزلی بهترن. ولی توی مناطق گرم، روغن‌های غلیظ‌تر مثل 20W-50 برای هر دو نوع موتور مناسب‌تر هستن.
ترکیبات و افزودنی‌های موجود در روغن‌های بنزینی و دیزلی
روغن‌های موتور علاوه بر پایه نفتی یا سنتزی که دارن، شامل ترکیبات و افزودنی‌هایی هستن که عملکرد اون‌ها رو بهینه می‌کنه. یکی از مهم‌ترین این افزودنی‌ها، مواد ضدسایش و ضدخوردگی هستن که به جلوگیری از فرسودگی قطعات موتور کمک می‌کنن. توی روغن‌های دیزلی، میزان این مواد بیشتره چون فشار کاری موتور بیشتره.
افزودنی‌های پاک‌کننده و ضدلجن یکی دیگه از تفاوت‌های مهم روغن‌های بنزینی و دیزلیه. از اونجایی که موتورهای دیزلی آلودگی بیشتری تولید می‌کنن، روغن‌های دیزلی مواد شوینده قوی‌تری دارن که باعث می‌شه رسوبات کربنی و دوده‌ها رو توی خودشون معلق نگه دارن تا به قطعات موتور نچسبن.
کدام روغن موتور برای خودرو شما مناسب‌تر است؟
برای انتخاب بهترین روغن موتور، همیشه باید به نوع موتور، توصیه‌های سازنده و شرایط آب‌وهوایی دقت کنی. استفاده از روغن مناسب، باعث افزایش عمر موتور، کاهش مصرف سوخت و بهینه‌تر شدن عملکرد خودرو می‌شه. اگه دنبال یه روغن موتور اصل و باکیفیت هستی، فروشگاه فوکس کالا گزینه مناسبیه. این فروشگاه انواع روغن‌های بنزینی و دیزلی رو از برندهای معتبر ارائه می‌ده و می‌تونی با خیال راحت، روغن مناسب ماشینت رو انتخاب و خریداری کنی.
مصرف سوخت و تأثیر روغن موتور بر راندمان خودرو
یکی از فاکتورهای مهمی که روی مصرف سوخت خودرو تأثیر داره، نوع روغن موتوریه که استفاده می‌کنید. شاید فکر کنید که فقط کیفیت بنزین یا دیزل روی راندمان موتور اثر داره، اما واقعیت اینه که روغن موتور مناسب می‌تونه مصرف سوخت رو کاهش بده و عملکرد خودرو رو بهینه کنه.
اولین عاملی که روغن موتور روی اون تأثیر می‌ذاره، اصطکاک داخلی موتور هست. اگه روغن به‌درستی انتخاب بشه و ویسکوزیته مناسبی داشته باشه، قطعات موتور راحت‌تر حرکت می‌کنن و انرژی کمتری برای غلبه بر اصطکاک مصرف می‌شه. در مقابل، اگه روغن خیلی غلیظ باشه، موتور باید سخت‌تر کار کنه که این موضوع باعث افزایش مصرف سوخت می‌شه. به همین دلیل، انتخاب روغن با گرانروی مناسب برای شرایط آب‌وهوایی و مدل موتور اهمیت زیادی داره.
عامل دوم، تمیزی موتور و کاهش رسوبات هست. روغن‌های موتور دیزلی به دلیل داشتن افزودنی‌های پاک‌کننده قوی‌تر، می‌تونن رسوبات بیشتری رو از بین ببرن، ولی اگه این روغن توی یه موتور بنزینی استفاده بشه، ممکنه باعث افزایش مصرف سوخت بشه، چون برای این نوع موتور طراحی نشده. روغن مناسب باعث می‌شه که موتور تمیز بمونه، احتراق بهتر انجام بشه و در نتیجه، مصرف سوخت کاهش پیدا کنه.
در نهایت، تعویض به‌موقع روغن موتور هم روی راندمان خودرو تأثیر زیادی داره. روغنی که کیفیتش پایین اومده، ممکنه باعث افزایش اصطکاک و کاهش بازدهی موتور بشه. پس برای کاهش مصرف سوخت، همیشه از روغن موتور مناسب استفاده کنید و تعویضش رو به تعویق نندازید.
فاصله زمانی تعویض روغن در خودروهای بنزینی و دیزلی
تعویض به‌موقع روغن موتور یکی از مهم‌ترین کارهایی هست که برای افزایش عمر موتور و حفظ عملکرد بهینه خودرو باید انجام بدید. اما این فاصله زمانی برای خودروهای بنزینی و دیزلی متفاوت هست، چون شرایط کارکرد موتورهای این دو نوع خودرو با هم فرق داره.
برای خودروهای بنزینی، معمولاً توصیه می‌شه روغن موتور بین ۵۰۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ کیلومتر یا هر ۶ ماه یک‌بار تعویض بشه. البته این مقدار به نوع روغن و سبک رانندگی هم بستگی داره. اگه رانندگی شهری دارید و توی ترافیک‌های سنگین حرکت می‌کنید، بهتره زودتر روغن رو عوض کنید، چون استارت‌های مکرر و توقف‌های زیاد، فشار بیشتری به موتور وارد می‌کنه و باعث می‌شه روغن زودتر کیفیت خودش رو از دست بده.
اما برای خودروهای دیزلی، معمولاً این فاصله طولانی‌تره. دلیلش اینه که موتورهای دیزلی در دورهای پایین‌تر کار می‌کنن و از روغن‌هایی با افزودنی‌های بیشتر و قدرت پاک‌کنندگی بالاتر استفاده می‌کنن. روغن موتور دیزلی معمولاً بین ۱۰,۰۰۰ تا ۱۵,۰۰۰ کیلومتر یا هر ۹ ماه تا یک سال یک‌بار تعویض می‌شه. البته توی ماشین‌های دیزلی که بار زیاد حمل می‌کنن یا توی شرایط سخت کار می‌کنن، بهتره روغن رو زودتر عوض کرد.
نکته مهم اینه که حتماً قبل از تعویض روغن، دفترچه راهنمای خودرو رو بررسی کنید، چون بعضی از خودروهای جدید، مخصوصاً مدل‌هایی که از روغن‌های سنتزی استفاده می‌کنن، ممکنه فاصله زمانی بیشتری بین تعویض روغن نیاز داشته باشن.
تأثیر شرایط آب‌وهوایی بر انتخاب روغن موتور مناسب
یکی از عواملی که خیلی از راننده‌ها بهش توجه نمی‌کنن، شرایط آب‌وهوایی و تأثیر اون روی عملکرد روغن موتور هست. دمای محیط می‌تونه روی ویسکوزیته، جریان روغن و میزان استهلاک قطعات موتور تأثیر زیادی بذاره.
اگه توی یه منطقه سردسیر زندگی می‌کنید، روغنی که انتخاب می‌کنید باید نقطه انجماد پایینی داشته باشه. روغن‌های با گرانروی پایین مثل 5W-30 یا 10W-40 توی سرما بهتر جریان پیدا می‌کنن و باعث می‌شن که موتور راحت‌تر استارت بخوره. اگه روغن بیش‌ازحد غلیظ باشه، موقع استارت زدن، موتور برای پمپاژ روغن باید انرژی بیشتری مصرف کنه که این موضوع می‌تونه استهلاک موتور رو افزایش بده.
اما توی مناطق گرمسیر، روغنی که انتخاب می‌کنید باید نقطه جوش بالاتری داشته باشه تا در برابر حرارت زیاد مقاومت کنه و خاصیت روانکاری خودش رو از دست نده. روغن‌هایی با ویسکوزیته بالاتر مثل 15W-40 یا 20W-50 برای این شرایط مناسب‌تر هستن، چون تبخیر کمتری دارن و بهتر از قطعات موتور محافظت می‌کنن.
بنابراین، حتماً قبل از خرید روغن موتور، شرایط آب‌وهوایی منطقه رو در نظر بگیرید و روغنی رو انتخاب کنید که توی بازه دمایی مناسب کار کنه.
آیا می‌توان از روغن موتور دیزلی برای خودروهای بنزینی استفاده کرد؟
یکی از سوالاتی که خیلی از راننده‌ها دارن اینه که آیا می‌شه از روغن موتور دیزلی توی یه ماشین بنزینی استفاده کرد؟ پاسخ کوتاه اینه که معمولاً این کار توصیه نمی‌شه، مگر در شرایط خاص.
روغن‌های دیزلی حاوی مقدار بیشتری مواد پاک‌کننده و ضدسایش هستن، چون موتورهای دیزلی دوده و آلاینده‌های بیشتری تولید می‌کنن. این ترکیبات اگه توی یه موتور بنزینی استفاده بشه، ممکنه باعث افزایش تشکیل رسوبات توی محفظه احتراق بشه و حتی روی عملکرد سنسور اکسیژن و کاتالیست تاثیر منفی بذاره.
از طرف دیگه، گرانروی روغن‌های دیزلی معمولاً بیشتره و برای موتورهایی طراحی شدن که تحت فشار و دمای بالاتری کار می‌کنن. اگه یه روغن دیزلی غلیظ توی یه موتور بنزینی بریزید، ممکنه باعث افزایش مصرف سوخت و فشار به قطعات داخلی موتور بشه.
البته بعضی از روغن‌ها دارای فرمولاسیون مشترک برای موتورهای بنزینی و دیزلی هستن و روی بسته‌بندیشون مشخص شده که برای هر دو نوع موتور قابل استفاده هستن. اما در کل، بهتره از روغن مخصوص موتور خودتون استفاده کنید تا از مشکلات احتمالی جلوگیری بشه.
راهنمای خرید روغن موتور اصل برای خودروهای بنزینی و دیزلی
با توجه به اینکه روغن موتور تأثیر مستقیمی روی سلامت و عمر موتور داره، خیلی مهمه که روغنی که می‌خرید اصل باشه و از یه مرجع معتبر تهیه بشه. متأسفانه، توی بازار نمونه‌های تقلبی زیادی وجود دارن که استفاده از اون‌ها می‌تونه آسیب‌های جدی به موتور بزنه.
یکی از بهترین راه‌های خرید مطمئن، تهیه روغن موتور از فروشگاه‌های معتبر مثل فوکس کالا هست. این فروشگاه انواع روغن‌های بنزینی و دیزلی رو از برندهای معتبر عرضه می‌کنه و تضمین می‌کنه که محصولی که دریافت می‌کنید اصل و استاندارد باشه.
قبل از خرید، حتماً به مشخصات روغن روی بسته‌بندی دقت کنید. روغن باید مطابق با استاندارد API (مثلاً API SN برای بنزینی و API CJ-4 برای دیزلی) باشه و تاریخ تولید و انقضای مشخصی داشته باشه. همچنین، به گرانروی روغن هم دقت کنید و اونو بر اساس دفترچه راهنمای خودرو انتخاب کنید.
همیشه سعی کنید از برندهای معتبر و شناخته‌شده استفاده کنید و از خرید روغن‌هایی که قیمت خیلی پایین‌تر از بازار دارن، خودداری کنید، چون ممکنه تقلبی باشن و به موتور ماشینتون آسیب بزنن.